Buffet ile ilgili çeşitli kitaplardan notlar

Dans eden buffet

Sayfa 84: Graham şöyle demiş: Bir nedenle değerinin altında fiyatlanan "sağlam" hisseleri bulun ve piyasa değerini buluncaya kadar  ne kadar zaman alırsa alsın hisseleri elinizde tutun. 

Sayfa 89: Okuduğum kadarıyla şirketin yönetiminde kargaşa varsa yatırım yapılmamalı. İyi bir yönetime yatırım yapılabilir. 
sayfa 91: Bir şirketin hisselerini geri satın alıyor olmasının nedeni, değerinin altında satılıyor olmasıdır. (Tam tersi hisselerini satıyor olması da tam tersi anlamında. Şirket yatırımcısını düşünüyorsa düşük fiyatlardan hissesini alıyorsa şirketine güveniyor denebilir. Tabi hangi oranda alıyor bu da önemli. Komik miktarlar olmamalı) 

Sayfa 95: Buffet'ın gücü borsada fiyatının altında değerlendiğini düşündüğü şirketlerin hisselerini almasından kaynaklanıyor.

sayfa 105: Buffut nasıl bir şirket alır: net kar/ özkaynak oranı iyi olmalı, hiç borcu olmamalı veya çok az olmalı, yönetimi iyi olmalı, en az 10 milyon dolar vergi sonrası karı olmalı. 

sayfa 417-418 Buffet barometresi

ABD hisse senetlerinin GSYİH ya oranı 20. yy lın büyük bölümünde %40-80 arasında dalgalanmıştı. 1990 dan sonra 200 de %190 a fırlamıştı. Sın durumda %75 e inmişti. Buffet alım için %70 e düşmesini bekliyordu.

sayfa 466-473 bazı yerler.

• Altın kısır bir varlık; tahviller yatırımcılarını nadiren ödüllendiriyor; hisse senedi ve arazi gibi iyi seçilmiş üretken varlıkların üstün getiriler sağlamasını beklemek mantıklı.
• Paranın değeri 1965 yılından itibaren %86 düştü. 
• Bu günkü dünyanın altın stoku 170000 metrik ton altın. Bu da 21m lik bir küpü doldurur. Bunun değeri 9.6 trilyon dolar. Buna karşılık alabileceğiz değer ABD nin tüm tarım arazileri (yıllık geliri 200 milyar dolar,), 16 tane Exxon mobil (geliri 40 milyar dolar) . Altının bir ürettiği bir ürün yok ama karşısındakilerin her yıl üretimi var. 
• Benim tercihim ister işletme, ister çiftlik veya gayrimenkul olsun, üretken varlıklara yatırım yapmak. İdeal olan enflasyon döneminde minimum sermaye yatırımı gerektirirken, aynı zamanda değerini koruyacak çıktı verme kabiliyetine sahip olmasıdır. bunu da çiftlikler, gayrimenkul, coca cola, IBM vs sağlayabilir. 
• Berkshire'ın hedefi sahip olduğu 1. sınıf işletmelerins ayısını arttırmak olacaktır. 

Tarzı nasılmış adlı bölüm 

·         Kuvvetli bir şirket hisseleri içsel değerinin altında işlem görüyorsa kararlı bir şekilde harekete geç.

·         Şirketin son 5 yılda ortalama sabit masraflarının 5 katını kazanıyorsa şirket güvenilirdir.

·         Bir şirketin içsel değerinin en önemli unsuru o şirketin gelecekteki kazanç potansiyeli olduğunu kabul ediyor. İçsel değer o şirketin kazançlarının kapitalizasyon faktörüyle çarpılmasıyla elde edilebilir.

·         Graham a göre hisse senedi seçimi yaklaşımı     

o   Net varlık değerinin 2/3 ünden az bir fiyata inmiş olan şirketler

o   Düşük f/k oranına sahip hisseleri taramak.

o   Böyle şirketler piyasanın yanlış fiyatlamış olma ihtimali var.

§  Piyasanın korkmasından dolayı aşırı kötü fiyatlanmış  “iyi kaliteli şirketler”

§  İyimserliğin tavan yaptığı zamanlarda fiyatlar aşırı şişer. “Balon”

·         Fisher:

o   Şirketin satışları artıyor mu ? Şirketin karları artıyor mu? (Kar marjı artıyor mu?) Evet ise şirketi al unut.

o   Şirketin yönetim kadrosu kaliteli mi dürüst mü?

o   Rakip şirketlere üstünlüğü var mı?

o   Bir sürü vasat şirket yerine sadece birkaç üstün şirket sahibi olmak çok daha iyidir.

·         Değerleme yöntemi: Yaşam boyunda kazanacağı nakdin miktarını tahmin et ve şimdiki değere ıskonto et.  Sütü için inek ne kadar eder? Yumurtası için bir tavuk ne kadar eder?  Kar payları için bir hisse ne kadar eder?

·         Buffet: “Şahane bir şirketi makul bir fiyata almak, makul bir şirketi şahane fiyata almaktan daha iyidir.”

·         Ucuz şirketler kötü oldukları için mi ucuzlar yoksa piyasanın korkusundan mı etkilenip ucuzlamışlar?

·         Bir çok şirket alıp çeşitlemek yerine birkaç şirkete odaklanmak daha iyidir.

·         Descartes, “Sadece yüksek zeka sahibi olmak yetmez, önemli olan onu iyi uygulamaktır”

·         Şirketin

o   Uzun vadede başarılı ve karlı olacağına inandığın şirketleri almaya odaklanmalı.

o   Şirketin tamamını satın alıyormuş gibi düşün

o   İstikrarlı bir tarihi olmalı. İstikrarlı geçmiş olan şirketin geleceğini tahmin etmek daha kolaydır.

o   Uzun vadede iyi beklentileri olmalı

o   Az borçla yüksek sermaye getirisi olmalı

o   Dürüst ve işin ehli insanlarla yönetilmeli

o   Cazip fiyatlardan alınmalı (ucuz fiyatlanmış)

·         Sorunlu şirketleri ucuza almaktansa iyi şirketleri makul fiyata almak her zaman daha karlıdır. Sorunlu şirketlerden uzak dur.

·         Şirketin değerini belirle ve ancak fiyatı elverişli ise yani değerinden aşağıda bir fiyattan işlem görüyorsa al. (Bence iyi şirketler ancak piyasa aşırı kötümser olduğunda değerinin altında işlem görebilir.)

·         Bir şirketin değeri, ömrü boyunca üretmesi beklenen nakit akışlarının-hissedar karlarının uygun bir faiz oranıyla şimdiki zamana uyarlanmasıdır.

o   Örnek: Hissedar karları 10.4 milyon dolar/ uzun vadeli hazine bonoları %6,81 = 150 milyon dolar içsel değer.

o   Geleceğe dönük hissedar karları artışına göre de içsel değer hesaplanabiliyor.

·         Şirketin gösterge değerlerinin altında bir fiyattan satın almak gerekir. Makul fiyat bu oluyor.

·         “Müthiş yatırım fırsatları, şahane şirketler hisse fiyatlarına yanlış değer biçilmesine yol açan olağan dışı koşullarla çevrildiğinde ortaya çıkar.” Buffet. Piyasa eninde sonunda düzelecek ve düşük fiyattan alınmış kaliteli şirketlerin eder fiyatına ulaşacaktır. Hatta piyasa balon fiyatlara da ulaşabilir.

·         İçsel değerinin altında fiyatlanan hisseler yoksa sabit getirili alanlara yatırım yapılabilir. Fırsatlar çıktığında şirketler alınabilir.

·         Hisse senetleri şirketin tamamından daha ucuza denk gelirse agresif alım yaparız.

·         Değerinin çok altında, hatta çömüş fiyatlarda işlem gören menkul kıymetleri alıp varlık değeri geçekleşinceye dek beklemektir.

·         Çiçekler yabani ot olduğunda iyi şirketleri al.

·         Değerinin çok altında fiyatlanmış iyi kaliteli ne varsa hisse senedi, bono, çorap vs. al.  Değerlerine ulaşana dek bekle.

·         Buffet: “Sadece birkaç şahane şirkete odaklanırız. Biz odaklı yatırımcılarız.”

·         Fiyatlardaki düşüş bir fırsat yaratır. Fiyatlardaki düşüş zarar etme riskini düşürür.

·         Finansal zarar, şirketin gelecek karlarının yanlış öngörülmesi ile vergi ve enflasyonun tahmin edilemez etkileri nedeniyle ortaya çıkar.

·         Çeşitleme bilgisizliğe karşı korur. Bilginiz yoksa çeşitleyin veya endeks fonuna yatırın. Aktif porföylerin %90 ı sp500 ü yenememiştir.

·         Sadece işinin ehli kişilerce yönetilen, makul fiyatlara alınabilen, yüksek getiri verecek şirketleri satın alır. Portföyünde sadece birkaç şirkete odaklanır.

·         İdeal tutma süresi “ilelebet”. İyi bir şirketin sahibiyseniz, yapmak istediğiniz en son şey onu satmaktır.

·         Yatırımcıların çoğu hırsları yüzünde en yüksek fiyattan alıp korkuları yüzünden en düşük fiyattan satıyorlar. Yatırımcı kar elde etmek istiyorsa duygularına söz geçirebilmelidir.

·         Sıradan zekaya sahip ve duygularını dürtülerini kontrol edebilen bir kişi fırsatlar elde eder.

·         Gerçek yatırımcılar sakindir, iyi seçilmiş kaliteli içsel değerinin %50 altına inebilen bir hisseyi elde tutabilmelidir.

·         Başkalarından daha akıllı değil, daha disiplinli olmamız gerekir.

·         Kötümserlerin neden olduğu dip fiyatlar alım yapmak için en uygun zamandır. Kaliteli şirket havalar değiştiğinde ederini bulacaktır. Zenginlik burada. Alımlar iyimser havada değil kötümser havada yapılmalıdır.

·         Buffet piyasada hisse fiyatlarına değil piyasadaki duyguların trendine bakar. Başkaları hırs dolu iken kormak, başkaları korkarken hırslanmaktır.

·         Bay piyasa elimizdeki hisseleri aşırı iyimserken çok yüksek fiyatlar verip almak ister. Satma zamanı. Bay piyasa çok üzgün ve kötümser olduğunda elindekileri çok ucuz fiyata satıp kurtulmak ister. İşte buralar fırsat noktalarıdır.

·         Yatırımcılar hala çok korkuyor veya çok iyimser (öz güven) olabiliyor.

·         İnsanlar kötümserken 2 kat fazla hassas oluyor.  İyi haber ise daha az etkili oluyor.  Yani zararın acısı karın zevkinden daha fazladır. Yani insanlar zararına daha çok hisseyi tutup bir anda hepsini satabilir.

·         Uzun vadede bir hisse senedinin piyasa değeri şirketin değeriyle eşitlenmelidir. Kısa vadede mantık dışı nedenlerden dolayı şirketin değeri çok çok düşük ve çok çok yüksek değerlere ulaşabilir.

·         Şirketin

o   Öz sermaye getirisi nasıl ?

o   İşletme marjları, borç seviyeleri, Sermaye harcaması nasıl ?

o   Şirketin nakit üretme yeteneği nasıl ?

o   Ekonomik göstergeler nasıl?

o   İçsel değerinin altında satın alınabiliyor mu?

o   Düşük f/k lı şirket nakit üretip yüksek sermaye getirisi sağlıyorsa iyi.

o   Sermaye getisi nedir?

·          Buffet Yatırımı

o   İyi bir şirketin fiyatı aşağıya çekildiğinde

o   Riskler şirketi cezalandırdığında

o   Üstün bir şirket içsel değerinin yarısına düştüğünde

·         Bir şirketin ilelebet sahibi olmak istiyorsanız günlük fiyat dalgalanmalarına bakmayın. Olağanüstü bir şirketin hisselerini mantıksız bir şekilde düşük seviyelere geldiğinde fırsatı kaçırmayın.